#4: Λιπαρα κι Αδυνατισμα, Επιλεγμενα

Γνώρισε τη Διαφορά Ανάμεσα στα Καλά και τα Κακά Λιπαρά

Posted by

Οι τρέχουσες οδηγίες για την κατανάλωση λιπαρών θέλουν μέχρι και το 30% των ολικών θερμίδων σου να έρχονται από το λίπος. Το λίπος όχι μόνο προκαλεί την αύξηση βάρους, αλλά αυξάνει επίσης τον κίνδυνο για καρδιοπάθειες, εγκεφαλικό, διαβήτη κι υπέρταση. Αυτό δε σημαίνει ότι όλα τα λιπαρά είναι κακά για σένα’ διαφορετικές τροφές περιέχουν πολλά διαφορετικά είδη λιπαρών, και κάποια είναι καλύτερα για σένα από κάποια άλλα. Να μια γενική ανάλυση των καλών, των όχι-και-τόσο-καλών, των κακών και των πολύ κακών λιπαρών.

 

Τα Καλά Μονοακόρεστα Λιπαρά
 

Τα μονοακόρεστα λιπαρά είναι, μακράν, τα καλύτερα λιπαρά.  Αυτά τα λιπαρά είναι υγρά σε θερμοκρασία δωματίου και βρίσκονται στο ελαιόλαδο, στο αραχιδέλαιο, το κραμβέλαιο, στους περισσότερους ξηρούς καρπούς, και στα αβοκάντο. Τα μονοακόρεστα λιπαρά μπορούν να χαμηλώσουν την ολική χοληστερόλη του αίματος, να αυξήσουν την καλή HDL χοληστερόλη και να χαμηλώσουν την κακή σου LDL χοληστερόλη. Για να χάσεις βάρος και να μείνεις υγιής, θα πρέπει να τα χρησιμοποιείς σαν υποκατάστατο για τα δυνητικά κακά πολυακόρεστα λιπαρά όπως το ηλιέλαιο, το καλαμποκέλαιο και το βαμβακέλαιο.

 

Τα Όχι-Και-Τόσο-Καλά Πολυακόρεστα Λιπαρά

Τα πολυακόρεστα λιπαρά είναι συνήθως υγρά. Αυτά τα λιπαρά φτιάχνονται από φυτά και συμπεριλαμβάνουν το ηλιέλαιο, το κνηκέλαιο ή καρδαμέλαιο, το βαμβακέλαιο και το καλαμποκέλαιο, τα οποία είναι καλά σε μικρές ποσότητες, αλλά μπορούν να γίνουν κακά σε μεγάλες ποσότητες. Σε μικρές ποσότητες, τα πολυακόρεστα λιπαρά βοηθάνε στη μείωση της χοληστερόλης σου. Ωστόσο, σε μεγάλες ποσότητες, αυτά τα πολυακόρεστα λιπαρά μπορούν να προκαλέσουν μια φλεγμονώδη αντίδραση στους ιστούς του σώματος και εμποδίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα από το να δουλεύει σωστά.

Η παράδοξη καλή και κακή φύση των πολυακόρεστων λιπαρών είναι επειδή αυτά περιέχουν Ωμέγα-6 λιπαρά οξέα. Τα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα μπορούν να βοηθήσουν τη μείωση της χοληστερόλης του αίματος σε μικρές ποσότητες’ ωστόσο, όταν τρως περισσότερα πολυακόρεστα λιπαρά, αυξάνεις την απορρόφηση των ωμέγα-6 λιπαρών οξέων στη ροή του αίματος, το οποίο προκαλεί τα κύτταρα σου να απορροφήσουν περισσότερη χοληστερόλη και κορεσμένα λιπαρά. Το κόλπο είναι να τρως πολυακόρεστα λιπαρά με έλεγχο. 

Τα Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα είναι κι αυτά πολυακόρεστα, αλλά σε αντίθεση με τα Ωμέγα 6, είναι πιο σπάνια στη διατροφή μας και πιο ωφέλιμα για την υγεία μας, όπως την υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου. Τα Ωμέγα 3 λιπαρά βρίσκονται σε λιπαρά ψάρια, όπως σολομός, σκουμπρί, σαρδέλες, αντζούγιες αλλά και σε φυτικές πηγές όπως ο λιναρόσπορος και τα καρύδια. Τα ζωικά Ωμέγα 3 απορροφούνται καλύτερα και είναι πιο ωφέλιμα από τα φυτικά.

 

Τα Κακά Κορεσμένα Λιπαρά

 

Τα κορεσμένα λιπαρά είναι συνήθως στέρεα και μπορούν να θεωρηθούν κακά λιπαρά, καθώς το σώμα τα χρησιμοποιεί για να παράγει

 LDL χοληστερόλη. Η LDL χοληστερόλη είναι αυτή που μπλοκάρει τις αρτηρίες σου και προκαλεί καρδιοπάθειες, εγκεφαλικά και διαβήτη. Τα κορεσμένα λιπαρά έρχονται κυρίως από ζωικές πηγές που συμπεριλαμβάνουν το κρέας, το τυρί, το βούτυρο, το γάλα κι άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα από πλήρες γάλα. Κάποια κορεσμένα λιπαρά βρίσκονται επίσης σε τροπικά έλαια όπως η καρύδα, το βούτυρο κακάο και το φοινικέλαιο.

Τα τριγλυκερίδια είναι άλλη μια μορφή κακού λίπους. Αν τρως υπερβολικές ποσότητες προϊόντων επεξεργασμένης ζάχαρης όπως κέικ, πίτες, γλυκά, αναψυκτικά και είδη φούρνου, αν τρως πολλά παχυντικά φαγητά ή πίνεις μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, το συκώτι μετατρέπει αυτές τις παραπανίσιες θερμίδες σε τριγλυκερίδια. Τα τριγλυκερίδια έχουν ενοχοποιηθεί στο ότι φράσσουν τις αρτηρίες προς την καρδιά και τον εγκέφαλο. 


Τα Πολύ Κακά Υδρογονοποιημένα ή Τρανς Λιπαρά

 

Τα τρανς λιπαρά είναι πολύ κακά λιπαρά, πιθανόν τα χειρότερα λιπαρά που υπάρχουν. Τα τρανς λιπαρά παράγονται όταν τα πολυακόρεστα λιπαρά στα φυτικά έλαια υφίστανται μια διαδικασία που λέγεται υδρογονοποίηση, στην οποία άτομα υδρογόνου προστίθενται στα μόρια των πολυακόρεστων λιπαρών. Αυτά τα πολύ κακά τρανς λιπαρά αυξάνουν τα επίπεδα της κακής LDL χοληστερόλης και των κορεσμένων λιπαρών στο αίμα και χαμηλώνουν τα επίπεδα της καλής HDL χοληστερόλης.
Τα τρανς λιπαρά μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο των καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων, και του διαβήτη. Αρκετές νέες μελέτες δείχνουν ότι τα τρανς λιπαρά μπορεί επίσης να αυξήσουν τα επίπεδα ενός κυτταρικού συστατικού στο σώμα που λέγεται παράγοντας νέκρωσης όγκου. Αυτό το κυτταρικό συστατικό θεωρείται ένας παράγοντας κινδύνου για διαβήτη, αντίσταση στην ινσουλίνη, στεφανιαία καρδιακή νόσο, καρδιακή προσβολή, κι ορισμένες μορφές καρκίνου.
Τα τρανς λιπαρά βρίσκονται σε τροφές όπως προϊόντα φούρνου, μπισκότα, κράκερ, πατατάκια, και μαργαρίνη. Προκειμένου να αποφύγεις αυτά τα πολύ κακά λιπαρά, απέφευγε όλα τα προϊόντα που λένε «υδρογονοποιημένα» ή «μερικώς υδρογονοποιημένα» στην ετικέτα. 


Τα ακόλουθα είναι μια λίστα ορισμένων τροφών που περιέχουν υψηλά επίπεδα τρανς λιπαρών:

•Μαργαρίνη

•Συσκευασμένα κέικ και μπισκότα
•Ντόνατς και μάφινς
•Δημητριακά και μπάρες ενέργειας
•Κράκερς και πατατάκια
•Συσκευασμένες σούπες και σάλτσες
•Φαστ φουντ (χάμπουργκερ, πατάτες και τηγανητά)
•Κατεψυγμένα έτοιμα γεύματα
•Έτοιμα μείγματα για πίτες, κέικ και μπισκότα

Οι κατασκευαστές τροφίμων ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν υδρογονοποιημένα λιπαρά στη θέση των κορεσμένων λιπαρών στα μέσα της δεκαετίας 1980, νομίζοντας ότι αυτός ο τύπος λιπαρών θα ήταν πιο υγιεινός από τα κορεσμένα λιπαρά. Τα υδρογονοποιημένα λιπαρά προστέθηκαν επίσης σε τρόφιμα για να παρατείνουν το χρόνο ζωής τους, όπως κάνουν και τα συντηρητικά. Από τότε έχει ανακαλυφθεί ότι τα τρανς ή υδρογονοποιημένα λιπαρά είναι τόσο κακά, αν όχι χειρότερα, όσο τα κορεσμένα λιπαρά. Για μια υγιεινή διατροφή απέφυγε τα όσο περισσότερο δυνατόν.  

 

Πηγή: Dr. Fred A. Stutman, MD
Πηγή 2

Related Post